29 kwietnia 2025 roku FDPA zorganizowała webinar poświęcony zagadnieniom rolnictwa niskoemisyjnego. Wydarzenie stanowiło finalny element projektu "Digitalizacja szansą na zwiększenie efektywności przedsiębiorstw na obszarach wiejskich", realizowanego w ramach TRANSFORM TOGETHER FUND (TTF): Funduszu transformacji ekologicznej i cyfrowej dla podmiotów finansowania społecznego i mikroprzedsiębiorców, wdrażanego przez Microfinance Centre (MFC) oraz Cerise+SPTF. Projekt ten był finansowany przez Komisję Europejską w ramach komponentu Zatrudnienie i innowacje społeczne (EaSI) Europejskiego Funduszu Społecznego Plus (ESF+).
Webinar przyciągnął niemal 500 uczestników zainteresowanych tematyką ograniczania emisji w sektorze rolnym.
Spotkanie otworzyła Karolina Witeska -Chmielewska – koordynator projektu, przedstawiając działania realizowane w ramach przedsięwzięcia, w tym wcześniejsze webinary, kampanię edukacyjną w mediach społecznościowych, coaching oraz warsztaty dla rolników dotyczące rozwiązań cyfrowych.
Główne wystąpienia poprowadzili trzej prelegenci reprezentujący różne perspektywy: naukową, praktyczną oraz finansową.
Dr Magdalena Szymańska (prof. Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie) zaprezentowała kompleksowe omówienie emisji z rolnictwa do powietrza. Zwróciła uwagę, że rolnictwo odpowiada za ponad 95% całkowitej emisji amoniaku w Polsce, z czego produkcja zwierzęca generuje 74%, a produkcja roślinna 21%. W kontekście gazów cieplarnianych, sektor rolniczy jest źródłem około 8,8% całkowitej emisji w kraju, przy czym istotną rolę odgrywają metan pochodzący z fermentacji jelitowej zwierząt oraz podtlenek azotu emitowany z gleb rolniczych. Dr Szymańska szczegółowo wyjaśniła metodykę stosowaną przez Krajowy Ośrodek Bilansowania i Zarządzania Emisjami (KOBiZE), wskazując jednocześnie na jej ograniczenia. Podkreśliła, że obecna metodyka liniowa może nie odzwierciedlać faktycznej emisji i nie uwzględnia lokalnych praktyk niskoemisyjnych wdrażanych w poszczególnych gospodarstwach. Zaznaczyła też, że rolnictwo nie tylko emituje gazy cieplarniane, ale także jest ich magazynem poprzez sekwestrację węgla w glebie oraz absorpcję dwutlenku węgla w procesie fotosyntezy.
Bartosz Budka, właściciel biogazowni rolniczej w Kobylej Łące, podzielił się praktycznymi doświadczeniami z budowy i eksploatacji instalacji o mocy 1 MW. Przedstawił biogazownię jako efektywne rozwiązanie problemu utylizacji odpadów zwierzęcych, takich jak obornik indyczy, kurzy oraz gnojowica świńska. Oprócz korzyści środowiskowych związanych z redukcją emisji metanu, podkreślił wartość dodaną w postaci produkcji energii elektrycznej, ciepła wykorzystywanego do ogrzewania kurników i suszenia ziarna, a także pofermentu stanowiącego cenny nawóz. Ciekawy wątek w jego wystąpieniu dotyczył aspektów społecznych – początkowo mieszkańcy obawiali się uciążliwości zapachowych, jednak dzięki edukacji i transparentności udało się zbudować akceptację społeczną dla inwestycji.
Wojciech Nawrocki z firmy Metropolis Doradztwo Gospodarcze omówił możliwości finansowania biogazowni oraz innych instalacji niskoemisyjnych. Przedstawił aktualne programy wsparcia, ze szczególnym uwzględnieniem programu "Energia dla wsi" z Funduszu Modernizacyjnego, dedykowanego rolnikom. Nawrocki szczegółowo omówił kryteria kwalifikacji, podkreślając znaczenie posiadania warunków przyłączenia do sieci elektroenergetycznej oraz odpowiedniej dokumentacji technicznej. Przedstawił również porównanie ekonomiczne biogazowni tradycyjnych (produkujących energię elektryczną) z biogazowniami wytwarzającymi biometan, wskazując na różnice w systemach wsparcia i potencjalnej opłacalności.
W końcowym podsumowaniu dr Szymańska zwróciła uwagę na przyszłe wyzwania związane z planowanym włączeniem rolnictwa do systemu opłat za emisje (ETS) oraz potrzebę rozwijania narzędzi do dokładnego obliczania śladu węglowego w gospodarstwach rolnych. Podkreśliła, że rolnictwo wsparte technologiami niskoemisyjnymi, takimi jak biogazownie, może nie tylko minimalizować negatywny wpływ na środowisko, ale także czerpać korzyści ekonomiczne z przyszłego systemu handlu emisjami.
Webinar „Rolnictwo niskoemisyjne" dostarczył uczestnikom kompleksowej wiedzy na temat wyzwań związanych z emisyjnością w rolnictwie oraz praktycznych rozwiązań pozwalających na jej ograniczenie, łącząc perspektywę naukową, doświadczenia praktyków oraz informacje o dostępnych mechanizmach wsparcia finansowego
Przypominamy także o dostępnych materiałach edukacyjnych, w tym zaktualizowanym "Podręczniku biogazowni rolniczej dla samorządowca" oraz publikacji dotyczącej redukcji emisji amoniaku w kontekście dyrektywy NEC i konkluzji BAT.
Zachęcamy do zapoznania się z nagraniem po dokonaniu rejestracji oraz wypełnienie ankiety ewaluacyjnej.
