Nad morzem, życie roślinne można zaobserwować już tuż poza strefą działania fal. Pojawiają się tam tzw. rośliny pionierskie. Gatunki przystosowane do życia na wybrzeżu i żyjące tylko tam, są one w większości cenne przyrodniczo i chronione. Do przykładów roślin wyspecjalizowanych do warunków nadmorskich należy honkenia piaskowa. Jest to niewielka roślina płożąca się po piasku. Z chwilą przysypania zaczyna się ona bardzo szybko rozgałęziać i wynosić ponad przygniatającą ją warstwę. Inne gatunki to rukwiel nadmorska czy mikołajek nadmorski, roślin tych nie należy zrywać mimo ich estetycznych walorów. Na wydmie białej spotkać można głównie trawy. Wśród nich znajdują się piaskownica zwyczajna i turzyca piaskowa. Wydmę szarą porastają oprócz traw rośliny i porosty z innych rodzin np. kocanki piaskowe, jastrzębiec baldaszkowy, fiołek nadmorski, chrobotek. Najbogatszą forma roślinna strefy nadmorskiej wybrzeża wydmowego stanowi jednak nadmorski bór sosnowy. Las ten pokonujący silnie wiejące wiatry, jest bardzo zniekształcony, zwłaszcza pierwsze szeregi drzew od strony morza. W koronie wyrasta niewielka liczba gałęzi i najczęściej są one pozbawione igliwia. Niskie sosny rzadko przekraczają wysokość 15 metrów. Mało urozmaicone, w stosunku do innych z głębi lasu, runo tworzy gęsty kobierzec.
Zagrożeniem dla wybrzeża wydmowego jest jego abrazja, niszczenie specyficznego dla niego układu ekologicznego poprzez nasadzanie inwazyjnych gatunków roślin oraz przekształcanie związane z zagospodarowaniem rekreacyjnym (zabudowa, ciągi komunikacyjne, ruch poza wyznaczonymi szlakami). W efekcie antropopresji zmienia się skład gatunkowy specyficznej roślinności wydmowej i zaburza się naturalną dynamikę wydm. Wydmy podlegają prawnej ochronie na całym wybrzeżu polskim.
Natomiast w górach najważniejszym, przekładającym się na bogactwo siedlisk przyrodniczych, jest dynamiczna zmiana warunków klimatycznych. Wraz ze wzrostem wysokości nad poziomem morza zwiększa się suma opadów rocznych, spada temperatura, wydłuża się okres zalegania pokrywy śnieżnej i co za tym idzie skraca okres wegetacyjny. Efektem tych zmian jest piętrowy układ roślinności. W Polsce wykształciło się 6 takich pięter – wielogatunkowe lasy piętra pogórza, lasy bukowe regla dolnego, świerczyny regla górnego, piętro kosodrzewiny oraz siedliska otwarte piętra hal i turni. Wszystkie piętra roślinności występują jedynie w Tatrach. Na Babiej Górze oraz w Karkonoszach brakuje już najwyższego piętra turniowego, a w wielu pasmach Beskidów brakuje regla górnego.
Ze względu na swoją wysoką wartość przyrodniczą oraz rolę w zachowaniu cennych ekosystemów dla przyszłych pokoleń, tereny górskie w Polsce zostały objęte licznymi formami prawnej ochrony przyrody, zarówno na szczeblu krajowym, jak i międzynarodowym. W samych tylko Karpatach znajduje się 6 parków narodowych z czego 3 posiadają rangę rezerwatów biosfery UNESCO, 135 rezerwatów przyrody, 83 obszarów siedliskowych i 11 obszarów ptasich Natura 2000. Powyższe formy ochrony przyrody pokrywają 50% powierzchni polskich Karpat.
