Jak chronić ptaki podczas żniw ?

Jak chronić ptaki podczas żniw ?

en
Jak chronić ptaki podczas żniw ?

Jak chronić ptaki podczas żniw ?

Kiedy ptaki podchodzą do lęgów, zboża są wciąż bardzo niskie i ptaki nie mogą się w nich gnieździć. Często wybierają więc rzepak, który wczesną wiosną jest wyższy, niż pszenica czy pszenżyto. To jednak oznacza problemy, ponieważ biologiczny cykl rozrodczy większości gatunków koliduje z kalendarzem zabiegów agrotechnicznych. W praktyce oznacza to, że kiedy samice zaczynają składać jaja, na polach pojawiają się maszyny, np. prowadzące opryski. Wtedy też dochodzi do pierwszych strat, bo na tym etapie samice nie są zbyt mocno przywiązane do zniesień i mogą porzucić jaja. Nawet jeśli tak się zdarzy, część par powtórzy lęgi. To jednak oznacza opóźnienie, a czas dorastania piskląt  znów koliduje z kalendarzem rolniczym: nakłada się na termin żniw. Kiedy grupa nielotnych piskląt spotka się z kombajnem, nietrudno o katastrofę, przejechanie lub wypłoszenie z gniazda. Ryzyko to starają się minimalizować przyrodnicy i wolontariusze, którzy chcąc chronić lęgi przed zagrożeniem związanym z pracami agrotechnicznymi. Kiedy znalezione jest gniazdo ptaka rzadkiego i przed żniwami młode są jeszcze bardzo małe, przyrodnicy kontaktują się z właścicielami pola oraz ustalają termin koszenia. Jeżeli istnieje ryzyko, że w terminie tym pisklęta będą jeszcze nielotne, wokół gniazda ustawiane są niewielkie ogrodzenia z palików i siatki. Dzięki prostemu ogrodzeniu młode w czasie koszenia zostają blisko gniazda, nie rozpierzchają się, nie uciekają i nie chowają w zboże. Dzięki czemu nie rozjeżdżają ich kombajny.

Bardzo ciekawym przykładem chronionego w ten sposób ptaka jest błotniak łąkowy. Dawniej można go było spotkać na bagnach czy moczarach, dziś, gdy człowiek silnie przekształcił krajobraz, błotniak łąkowy poluje na łąkach, ale gnieździ się w uprawach zbóż ozimych (pszenżyta, pszenicy, jęczmienia) czy rzepaku. Nawet mimo tego, że człowiek intensywnie zmienia krajobraz rolniczy, błotniak ma w nim szansę przetrwać. Jest to ptak rzadki oraz cenny zarówno przyrodniczo jak i gospodarczo, ponieważ poluje na gryzonie i zmniejsza straty w plonach. Para błotniaków w czasie sezonu zjada kilkadziesiąt gryzoni, które w innym razie byłyby odpowiedzialne za utratę dwóch ton zboża

Błotniaka chroni się w wielu krajach np: w Czechach, Niemczech, Holandii, Hiszpanii. W samej Francji co roku wyszukiwanych jest do tysiąca gniazd błotniaków, zajmują się tym zarówno profesjonalni ornitolodzy, jak i liczna grupa wolontariuszy. W gniazdach objętych czynną ochroną sukces lęgowy sięga ponad 90 proc. i jest znacznie wyższy, niż w gniazdach niechronionych.

W Polsce ochrona błotniaka realizowana jest od dekady, głównie dzięki zaangażowaniu wolontariuszy.

Rolnicy zwykle są przychylnie nastawieni do współpracy. Większość z nich, o ile przyjmuje dopłaty bezpośrednie do gruntów, jest wręcz zobowiązana do przestrzegania standardów środowiskowych i do ochrony gatunków.