Dlaczego bioróżnorodność ekosystemów wodnych jest ważna ?
- Różnorodne pod względem biologicznym ekosystemy wodne posiadają skuteczny system samooczyszczania, dzięki temu dostarczają wodę pitną czy taką do zastosowania w gospodarce.
- Czyste, odpowiednio funkcjonujące ekosystemy zapewniają idealne miejsce do odpoczynku i rekreacji dla człowieka
- Bioróżnorodność wód wpływa na różnorodność biologiczną sąsiadujących z nimi ekosystemów, organizmy wodne stanowią bazę pokarmową dla wielu gatunków lądowych.
- Zbiorniki są także źródłem różnorodnego pożywienia dla człowieka.
- Stabilne, samooczyszczjące się zbiorniki minimalizują zagrożenie występowania zagrożeń biologicznych w trakcie i po ustaniu powodzi
- Zbiorniki funkcjonujące w naturalny sposób wolniej zarastają dzięki czemu istnieje tzw: mała retencja, dzięki której zatrzymywana jest większa ilość wody oraz dzięki której ograniczone są zagrożenia powodziowe.
Co zagraża bioróżnorodności ekosystemów wodnych ?
Najpoważniejszym, najtrudniejszym do zwalczenia oraz najpowszechniejszym zagrożeniem dla wód jest proces eutrofizacji. Jest to proces wzbogacania zbiorników wodnych w pierwiastki biofilne, skutkujący wzrostem trofii, czyli żyzności wód. Proces ten dotyczy nie tylko zbiorników wodnych, ale również cieków.
Główną przyczyną eutrofizacji zbiorników jest nadwyżka azotu i fosforu, która powoduje wzrost żyzności wody. Pierwiastki te w dużej mierze pochodzą ze źródeł rolniczych gdyż bardzo duże ich ilości znajdują się w nawozach oraz odchodach zwierząt.
Eutrofizacja powoduje :
- Masowy rozwój glonów i innych organizmów fitoplanktonowych, powodujących w powierzchniowej warstwie wody tzw. zakwity i zmniejszających jej przezroczystość. W zbiorniku wzrasta przede wszystkim ilość sinic, które utrzymując się na powierzchni, często tworzą kożuchy. Masowe nagromadzenia tych bakterii powodują nie tylko śmiertelność ich samych, ale również występującej tam fauny.
- Ustępowanie roślinności zanurzonej z powodu pogarszających się warunków świetlnych w strefie przybrzeżnej. Postępujące zanikanie światła pośrednio prowadzi także do przebudowy występującej tam fauny. Kożuchy glonów w tej strefie zupełnie uniemożliwiają rekreacyjne użytkowanie wody.
- Wyczerpanie zasobów tlenu w warstwie przydennej i w osadach dennych prowadzi do zaniku fauny głębinowej, w tym także gatunków reliktowych. Również tarło niektórych ryb nie dochodzi do skutku, co prowadzi do ustępowania cennych gatunków, np. łososia. Często zdarza się, że ryby giną zimą pod pokrywą lodową w wyniku braku tlenu.
- Występowanie siarkowodoru, który podczas całkowitego braku tlenu może przechodzić do warstw powierzchniowych wody, ulatniać się i zatruwać atmosferę w okolicy.
Najskuteczniejszą metodą zmniejszania trofii zbiorników jest ograniczanie dopływu pierwiastków biofilnych ze źródeł antropogenicznych.